[adsenseyu3]
[adsenseyu2]
Tajanstvene poruke moćnim božanstvima ugrebane na lamelama, komadima finog, tankog srebrnog i zlatnog lima, koje su sahranjene s pokojnicima iz Viminacijuma u specijalnim kapsulama, otkrili su ovih dana arheolozi iskopavajući rimsku nekropolu u zaleđu termoelektrane Kostolac, pišu „Novosti“.
Naučnici, od klasičnih filologa do arheologa, zatečeni su jedinstvenim nalazima, kakvi još nisu viđeni na teritoriji koju je pokrivao antički Rim, od Azije do Britanije.
„Poruka na srebrnom svitku ispisana je isključivo simbolima i potpuna je zagonetka“, kaže za „Novosti“ prof. dr Miomir Korać, direktor Arheološkog instituta SANU i rukovodilac projekta Viminacijum. „Druga poruka je zapisana grčkim alfabetom, ali ne na grčkom jeziku, već na nekom neobičnom bliskoistočnom. Na njoj su filolozi za sada prepoznali samo imena nekih bliskoistočnih bogova i demona koji se prizivaju da pomognu onom ko nosi amulet“.
[adsenseyu4]
U sredu su stručnjaci uspeli da pročitaju imena božanstava i demona sa zlatne lamele pronađene u dečjem grobu u Viminacijumu. Međutim, umesto odgovora, dešifrovani tekst je ponudio samo nova pitanja. U njemu se prizivaju Baal, u jevrejskoj bibliji „lažni bog“, i Jahve (Jehova), koji je pravi i jedini hebrejski bog, a tu tradiciju je preuzelo i hrišćanstvo. Istovremeno obraćanje ovim silama je nezabeleženo, kao da hrišćanin istovremeno priziva Hrista i Antihrista.
Pored njih, u tekstu su prepoznata imena moćnih božanstava ili demona, zavisno od tumačenja: Thobarabau, Seneseilam, Sesengenfaranges. Da sve bude komplikovanije, u delu groblja gde su lamele pronađene sahranjivani su u velikom broju rani hrišćani.
„Veoma je moguće da su pokojnici bili pripadnici nekih ranohrišćanskih sekti“, kaže doktorand Ilija Danković, arheolog iz viminacijumskog naučnog tima koji je otkrio tajanstvene lamele. „Ne može se rano hrišćanstvo tumačiti na osnovu današnjeg. Sve do velikih sabora na kojima su utvrđena zvanična jevanđelja i pravila, hrišćani su bili organizovani u malim zajednicama s veoma različitim i često suprotstavljenim kultovima“.
Na teritoriji Rimskog carstva, današnjem Egiptu i Italiji, već su pronalažene pločice s kletvama i molitvama, ali nikada ovakve kakve su otkrivene u Viminacijumu.
[adsenseyu1]
„U grobu odrasle osobe nalaz je jedinstven – dve pločice od zlatnog i srebrnog lima koje su gusto ispisane simbolima urezanim oštrim predmetom, a na interpretiranju njihovog značenja će uslediti mukotrpan rad“, kaže Danković. „Postojanje ovakvih pločica poznato je još od vremena stare Grčke, od 5. veka pre nove ere, a zadržale su se u upotrebi tokom celog perioda Rimskog carstva, sve do 4. veka nove ere. Jedinstvenost dveju pločica koje smo otkrili je u tome što je tekst u potpunosti sastavljen od različitih simbola, bez ijednog dela napisanog na nekom od razumljivih antičkih jezika, što je krajnje neuobičajeno“.
Naime, na dosad pronađenim pločicama, uz simbole je uvek postojao i tekst na grčkom ili latinskom koji objašnjava šta se traži od onostranih sila.
„Eventualno je dodat tekst od reči poznatih kao voces mysticae, što je bio jezik razumljiv demonima, i dodavani su simboli nazivani charakteres, koji su pozivali različite sile“, kaže Danković. „Veruje se da se radi o prastarim astrološkim znacima, od kojih svaki predstavlja određenu planetarnu ili kosmičku silu, dok kod hrišćana označavaju anđele i druge natprirodne sile. Natpis na srebrnom limu je svetski unikat jer je u potpunosti ispisan isključivo ovim simbolima.“
Boris Subašić (Novosti.rs)[adsenseyu5][adsenseyu5]
