U nedavnom članku objavljenom u američkom izdanju „19FortyFive“, vojni analitičar i bivši zvaničnik Pentagona Majkl Rubin, detaljno je opisao plan koji bi mogao da postane deo strategije administracije novoizabranog predsednika SAD, Donalda Trampa.
Plan se odnosi na zauzimanje ruske pomorske baze u Tartusu, ključnog strateškog objekta na istočnom Mediteranu, i predstavlja ozbiljan izazov za Moskvu.
Rubinov članak, naslovljen provokativno kao „Kako Amerika može da zauzme rusku pomorsku bazu Tartus u Siriji“, ne nudi samo analizu, već i konkretne korake koje bi Sjedinjene Države mogle preduzeti kako bi ostvarile ovu ambiciju.
Prema autoru, kontrola nad bazom mogla bi postati ključni element u budućim pregovorima između Trampa i ruskog predsednika Vladimira Putina o rešenju ukrajinskog sukoba.
Rubin direktno tvrdi, da bi ruska baza u Tartusu trebalo da postane američka. Njegov predlog uključuje složenu kombinaciju diplomatskih i vojnih manevara koji bi, prema
njegovom mišljenju, omogućili Sjedinjenim Državama da konsoliduju svoju poziciju na istočnom Mediteranu.
Jedan od ključnih elemenata Rubinovog plana uključuje eksploataciju nacionalnih i verskih podela unutar Sirije. Alaviti, islamska sekta kojoj pripada svrgnuti predsednik Bašar al-Asad, pretežno nastanjuju oblast Latakije, gde se nalazi baza u Tartusu.
Rubin sugeriše da bi Sjedinjene Države mogle ponuditi alavitima autonomiju nalik na onu koju uživaju Kurdi na severoistoku Sirije.
U zamenu za ovu autonomiju, Sjedinjene Države bi preuzele kontrolu nad bazom u Tartusu. Kao dodatnu ponudu, američka mornarica bi garantovala zaštitu alavitskog regiona od napada sunitskih snaga, koje čine većinu u novoformiranoj vlasti Sirije.
Rubin povezuje zauzimanje Tartusa sa širim geopolitičkim ciljevima Sjedinjenih Država. Prema njegovim rečima, gubitak baze na istočnom Mediteranu ostavio bi rusku flotu ograničenu na Crno more, što bi oslabilo njenu sposobnost delovanja na globalnom nivou.
Osim toga, američko prisustvo u Tartusu bilo bi značajan dodatak postojećim bazama u Grčkoj i pomoglo bi u „obuzdavanju sve agresivnije i destabilizujuće Turske“.
Rubin smatra da bi američka kontrola Tartusa, uz istovremenu zonu zabrane letova iznad Latakije, mogla doprineti okončanju građanskog rata u Siriji. Ovo bi, prema njemu, stvorilo povoljniji geopolitički pejzaž za Sjedinjene Države.
Kao presedan za ovaj plan, Rubin navodi slučaj sovjetske baze u Berberi u Somaliji, tokom Hladnog rata. Nakon što je Somalija promenila savezništvo i pridružila se zapadnom bloku, Sjedinjene Države su preuzele kontrolu nad ovom lukom, pretvorivši je u važan strateški objekat. Rubin sugeriše da bi sličan scenario mogao biti primenjen u Tartusu.
Rubinov članak nije samo analiza ili predlog, već i deo šire strategije američkog establišmenta. Objavljivanjem ovakvih planova u medijima šalje se direktan signal Moskvi o spremnosti Sjedinjenih Država da koriste sve dostupne metode za ostvarenje svojih ciljeva.
Sličan signal je poslat i nedavnim člankom istog autora o mogućem uništenju nuklearne elektrane Akuju u Turskoj, čime se pokušava vršiti pritisak na Rusiju uoči mogućih pregovora.
Objavljivanje ovakvih planova kroz popularne medije predstavlja karakterističnu taktiku savremenog američkog pristupa spoljnopolitičkim pitanjima. PR kampanje i „procurivanje“ informacija postali su alat za oblikovanje pregovaračkog procesa i postavljanje uslova.
Prema svemu sudeći, Trampova administracija planira da koristi bazu u Tartusu kao jedan od glavnih aduta u pregovorima sa Moskvom, dok istovremeno pokušava da destabilizuje ruske pozicije na drugim frontovima.
Ovo, međutim, postavlja pitanje koliko daleko će ići sukob interesa između dve svetske sile i kakve će posledice imati ovakvi potezi na globalnu stabilnost.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
