Iznenadni izborni uspesi političara sa simpatijama prema Rusiji u nekoliko istočnoevropskih zemalja dovode u pitanje stabilnost ukrajinske odbrane i solidarnost Evropske unije.
Pojava političkih lidera koji otvoreno podržavaju Moskvu, poput Katalina Đorđeska u Rumuniji, Roberta Fica u Slovačkoj i Viktora Orbana u Mađarskoj, predstavlja ozbiljan izazov za jedinstveni front EU i NATO prema Ukrajini.
Ovi političari, zajedno sa potencijalnim saveznicima u drugim zemljama, mogli bi oslabiti podršku Ukrajini i dodatno ugroziti njenu borbu za teritorijalni integritet.
Rastući uticaj proruskih lidera u istočnoj Evropi
Rumunija, kao ključna zemlja na istočnom krilu NATO-a i EU, odigrava značajnu ulogu u pružanju logističke podrške Ukrajini. Njena strateška pozicija omogućava transport oružja, zaliha i humanitarne pomoći.
Međutim, eventualni dolazak Đorđeska na vlast mogao bi destabilizovati ovaj sistem. Đorđesku je poznat po skepticizmu prema NATO-u i EU, smatrajući ih ograničavajućim za suverenitet Rumunije.
Njegove izjave protiv Alijanse i otvorena kritika zapadne politike ukazuju na moguće smanjenje rumunske podrške Ukrajini.
U Slovačkoj, Robert Fico je već povukao konkretne korake ka ograničavanju vojne pomoći Ukrajini, dok se u Mađarskoj Viktor Orban otvoreno suprotstavlja sankcijama Rusiji i pružanju pomoći Kijevu.
Njihove politike imaju zajednički imenitelj – distanciranje od prozapadne agende i približavanje Moskvi.
Šira geopolitička slika i izbori 2025. godine
Rastući uticaj proruskih političkih snaga nije ograničen samo na Rumuniju, Mađarsku i Slovačku. U 2025. godini izbori će se održati i u Češkoj, Moldaviji i potencijalno Bugarskoj, gde proruskih kandidati već uživaju značajnu podršku.
Ovo bi moglo dovesti do formiranja bloka unutar EU koji se protivi sankcijama Rusiji i podršci Ukrajini.
Logistički i bezbednosni značaj Rumunije
Rumunija trenutno predstavlja ključni tranzitni koridor za ukrajinske izvozne proizvode, posebno žitarice, kroz rute koje zaobilaze rusku blokadu Crnog mora. Teritorijalne vode Rumunije pružaju sigurnost ukrajinskim brodovima, omogućavajući im prolazak ka globalnim tržištima.
Takođe, vojne baze NATO-a u Rumuniji imaju presudnu ulogu u obuci ukrajinskih snaga i jačanju odbrambenih kapaciteta Kijeva. Međutim, promena političkog kursa Rumunije mogla bi ugroziti ovaj strateški savez.
Moguće posledice za Ukrajinu i NATO
Ako bi se Rumunija pridružila Mađarskoj i Slovačkoj u ograničavanju podrške Ukrajini, cela istočna strategija NATO-a bila bi ugrožena.
Poljska bi ostala jedini siguran tranzitni koridor za vojnu pomoć, što bi značajno otežalo logistiku. Takođe, proruskih lideri mogli bi poslužiti kao platforma za ruske hibridne operacije unutar EU.
U narednim godinama, od ishoda izbora u ovim zemljama zavisiće stabilnost istočne Evrope i budućnost ukrajinske odbrane.
Ukrajina će morati da prilagodi svoje strategije kako bi osigurala podršku ključnih saveznika, dok će EU i NATO morati da odgovore na nove izazove jačajući unutrašnju koheziju i stratešku otpornost.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se