Grad Hama, administrativni centar istoimene provincije u zapadnoj Siriji, postao je poprište žestokih sukoba između sirijske vojske i islamističkih grupa. Prema najnovijim izveštajima, antivladine snage su ušle u stambena naselja na severoistoku grada, dok je sirijska vojska preraspoređena na položaje izvan urbanih područja.
Ovaj razvoj događaja predstavlja najozbiljniju eskalaciju u ovoj regiji od 2020. godine i otvara mogućnost za dalje napredovanje opozicionih snaga prema ključnim mestima u Siriji.
Zauzimanje ključnih pozicija u Hami
Prema izveštajima Ministarstva odbrane Sirije, vojne jedinice su se povukle kako bi zaštitile živote civilnog stanovništva, dok je na severoistoku Hame došlo do značajnih prodora islamističkih grupa. Telegram kanal Komande vojnih operacija, koji predstavlja savez antivladinih grupa, tvrdi da su militanti zauzeli centralni zatvor u Hami i oslobodili stotine zatvorenika.
Iako je Ministarstvo odbrane Sirije u početku negiralo da je došlo do prodora u odbranu grada, situacija na terenu ukazuje na ozbiljnu pretnju vladinoj kontroli nad ovim ključnim
centrom. Hama je od početka građanskog rata 2011. godine bila pod kontrolom sirijskih vlasti, ali poslednji napredak opozicionih snaga ugrožava stabilnost u ovom delu zemlje.
Strateški značaj Hame
Hama se nalazi na vitalnoj ruti između Alepa na severu i Damaska na jugu, što je čini ključnim punktom za kontrolu kretanja između severnih i južnih regiona Sirije. Njeno zauzimanje otvara put prema trećem po veličini gradu u Siriji, Homsu, koji je smešten na raskrsnici najmnogoljudnijih regiona zemlje.
Pad Hame u ruke islamističkih snaga mogao bi da omogući dalji prodor ka zapadnim i južnim delovima zemlje, potencijalno ugrožavajući ključne pozicije sirijske vlade.
Ofanziva opozicionih grupa
Opozicione snage, predvođene grupom Hajat Tahrir al-Šam (koja je u Rusiji proglašena terorističkom i zabranjena), započele su ofanzivu 27. novembra.
Ova operacija, koja je usmerena na severozapadne i zapadne delove Sirije, predstavlja najveću eskalaciju sukoba u ovoj oblasti u poslednje tri godine.
Nakon što su 30. novembra ušle u grad Alepo, opozicione snage su nastavile napredovanje prema jugu, ciljajući provinciju Hama.
Hajat Tahrir al-Šam predvodi savez islamističkih grupa i već godinama predstavlja jednu od najvećih pretnji stabilnosti u Siriji. Njihovo napredovanje ukazuje na sposobnost ovih grupa da iskoriste trenutne slabosti sirijske vojske, uključujući probleme sa logistikom i resursima.
Povlačenje sirijske vojske
Povlačenje sirijske vojske iz urbanih delova Hame dodatno je zakomplikovalo situaciju. Prema izveštajima, vojne jedinice su preraspoređene kako bi zaštitile civile, ali ovo povlačenje omogućava opozicionim snagama da konsoliduju kontrolu nad gradom.
Ministarstvo odbrane Sirije tvrdi da je preraspodela trupa deo strategije, ali analitičari smatraju da ovo ukazuje na slabosti u odbrambenim linijama sirijske vojske.
Širi kontekst eskalacije
Eskalacija sukoba u provinciji Hama dolazi u trenutku kada je situacija u Siriji već izuzetno napeta. Pored unutrašnjih sukoba, međunarodni akteri nastavljaju da igraju ključnu ulogu. Rusija, glavni saveznik sirijske vlade, pruža podršku u obliku vazdušnih udara i logističke pomoći. S druge strane, Turska ima snažan uticaj na severu Sirije, gde podržava određene opozicione grupe.
Ovaj sukob takođe ima šire posledice po regionalnu stabilnost. Ukoliko opozicione snage nastave s napredovanjem, to bi moglo izazvati dodatne međunarodne reakcije, uključujući pojačanu vojnu intervenciju Rusije ili Turske.
Mogući scenariji razvoja
S obzirom na strateški značaj Hame i trenutnu dinamiku na terenu, situacija bi mogla da se razvije u nekoliko pravaca:
Konsolidacija opozicione kontrole
Ako opozicione snage učvrste kontrolu nad Hami, to bi moglo dovesti do daljeg napredovanja prema Homsu i ugroziti komunikaciju između severnih i južnih regiona Sirije.
Kontraofanziva sirijske vojske
Uz podršku saveznika poput Rusije, sirijska vojska bi mogla da organizuje kontraofanzivu kako bi povratila kontrolu nad Hami. Ovo bi zahtevalo značajne resurse i koordinaciju.
Produženi sukobi
Ukoliko nijedna strana ne uspe da ostvari potpunu kontrolu, Hama bi mogla postati poprište produženog urbanog rata, što bi dodatno ugrozilo civile i povećalo ljudske i materijalne gubitke.
Ključni trenutak u sirijskom sukobu
Napredovanje opozicionih snaga u Hami predstavlja ključni trenutak u sirijskom građanskom ratu. Dok sirijska vlada pokušava da zadrži kontrolu nad strateškim tačkama, opozicione grupe pokazuju sposobnost da iskoriste slabosti vladinih snaga. Ishod ovih borbi imaće dalekosežne posledice ne samo za sudbinu Hame, već i za širu političku i vojnu situaciju u Siriji.
Naredni dani biće presudni za definisanje budućeg toka sukoba u ovoj ratom pogođenoj zemlji.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
