Vlada Rusije uvela je privremena ograničenja na izvoz obogaćenog uranijuma u Sjedinjene Američke Države, uz određene izuzetke, saopštila je pres-služba ruske vlade.
Ovo je još jedan potez u sve intenzivnijem ekonomskom i političkom sukobu između dveju zemalja, posebno u oblasti strateških resursa i energetske zavisnosti.
Detalji odluke
Prema zvaničnom saopštenju, odluka je doneta po nalogu ruskog predsednika Vladimira Putina. Njom se zabranjuje izvoz obogaćenog uranijuma u SAD, kao i realizacija spoljnotrgovinskih ugovora s američkim pravnim licima.
Ipak, postoje izuzeci koji omogućavaju isporuke na osnovu jednokratnih licenci koje izdaje Federalna služba za tehničku i izvoznokontrolnu regulaciju.
Ova mera dolazi kao odgovor na zakon koji je predsednik SAD-a Džo Bajden potpisao u maju, a koji zabranjuje uvoz niskoobogaćenog urana iz Rusije.
Taj zakon je stupio na snagu u avgustu i predviđeno je da važi do 2040. godine, ali s mogućnošću izuzetaka. Naime, američke vlasti mogu da odobre nabavku ruskog uranijuma do januara 2028. godine ako to bude u skladu s nacionalnim interesima SAD-a.
Takođe, američki ministar energetike, uz saglasnost šefova Stejt departmenta i Ministarstva trgovine, može ukinuti zabranu ako se suoče s nestašicom uranijuma iz drugih izvora.
Širi kontekst
Odluka o ograničenju izvoza dolazi nakon Putinovog septembarskog naloga da vlada razmotri mogućnost ograničavanja izvoza strateških resursa poput uranijuma, nikla i titana, ali uz strogu napomenu da te mere ne smeju naštetiti ruskim interesima.
Rusija, kao jedan od najvećih proizvođača i izvoznika ovih materijala, ima značajan uticaj na globalno tržište, posebno kada je u pitanju obogaćeni uranijum koji se koristi u nuklearnim elektranama.
Američki zakon o zabrani uvoza ruskog uranijuma deo je šire strategije Zapada da smanji zavisnost od ruskih resursa. Međutim, ova politika nije jednostavna za sprovođenje zbog ograničenog broja alternativnih dobavljača i dugotrajnih procedura za razvijanje novih izvora.
Statistika trgovine uranijumom
Prema podacima američke statističke službe, poslednja isporuka ruskog uranijuma u SAD obavljena je u julu ove godine, a ukupna vrednost tog uvoza iznosila je 109 miliona dolara.
Od početka godine do jula, SAD su uvezle uran iz Rusije u vrednosti od 574 miliona dolara, što predstavlja pad od 32% u odnosu na prethodnu godinu.
Ovo ukazuje na postepeno smanjenje trgovinske razmene u oblasti nuklearnog goriva, ali i na značajnu zavisnost američke nuklearne industrije od ruskih isporuka.
Geopolitičke implikacije
Rusija se ovim potezom pozicionira kao ključni igrač u globalnim tokovima strateških resursa. Obogaćeni uranijum je od suštinskog značaja za rad nuklearnih elektrana, a Rusija ima dominantnu ulogu u ovom sektoru.
SAD, s druge strane, pokušavaju da diversifikuju svoje dobavljače kako bi smanjile zavisnost od Rusije, ali se suočavaju s ozbiljnim logističkim i tehnološkim izazovima.
Ova situacija dodatno komplikuje odnose između Moskve i Vašingtona, koji su već opterećeni sukobima u Ukrajini, ekonomskim sankcijama i političkim nesuglasicama.
Uvođenje restrikcija na izvoz uranijuma može se tumačiti i kao deo šire ruske strategije odgovora na zapadne sankcije, kojima Zapad pokušava da oslabi rusku ekonomiju.
Ograničavanje izvoza obogaćenog uranijuma predstavlja značajan korak u ekonomskoj igri moći između Rusije i SAD-a. Ova mera ne samo da ima ekonomske posledice, već šalje i političku poruku o ruskoj spremnosti da koristi svoje resurse kao sredstvo odbrane svojih interesa.
Istovremeno, američka zavisnost od ruskih isporuka ukazuje na složenost globalnih tržišta i poteškoće u diverzifikaciji snabdevanja strateškim resursima.
M.K. (Webtribune.rs)
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
