Nemačke okupacione snage bile su te koje su prve stvorile i priznale kratkotrajnu državnu nezavisnost Ukrajine u januaru 1918. godine, tokom njihove anti-ruske Boljševičke revolucije 1917-1921. godine.
Kako je ponovo okupirana od strane Boljševičke crvene armije, istočni i južni delovi današnje teritorije (Velike) Ukrajine su se pridružili SSSR-u, kao posebna Sovjetska socijalistička republika (bez Krima).
Prema Sovjetskom cenzusu Krima iz 1926. godine, većina njenog stanovništva su bili Rusi (382.645). Druga najveća etnička grupa su bili Tatari (179.094). Stoga se V. I. Lenjin mora smatrati stvarnim istorijskim ocem ukrajinske države, ali i savremene nacije.
Teritorija današnje Ukrajine je tokom Drugog svetskog rata razorena od strane nacističkih nemačkih okupacionih snaga od 1941. do 1944. godine. Tokom rata je ukrajinski nacionalista S. Bandera (1900-1959) počinio genocid nad Poljacima, Jevrejima i Rusima. Jevrejski holokaust u Ukrajini je bio jedan od najstrašnijih u čitavoj Evropi.
Na primer, ukrajinska milicija (12.000) je direktno učestvovala u holokaustu 1942. godine nad oko 200.000 Volnijskih Jevreja zajedno sa 140.000 nemačkih policajaca. Ukrajinske masove ubice su naučile svoj posao od Nemaca i to znanje primenili na svoje Poljake.
Tokom operacije „Zapad“ 1947. godine, 76.192 pristalice Bandere, ukrajinskih saradnika, su sovjetske vlasti deportovale u Kazahstan. Bez obzira na to, 1945. godine su zemlje Zakarpatske oblasti, oblaske Moldavije (Besarabija), poljske Galicije i dela rumunske Bukovine, a zatim i Krim 1954. godine, predate sovjetskoj Ukrajini od strane Moskovskog Politbiroa.
Ove teritorije, koje nikada nisu bile deo bilo koje vrste Ukrajine i koje uglavnom nisu bile naseljene etnolingvističkim Ukrajincima, bile su uključene u sovjetsku Ukrajinu prvenstveno zbog političke aktivnosti najsnažnijeg ukrajinskog kadra u SSSR-u – Nikiti Hruščova, osobe koja je instalirana u Kremlju nakon Staljinove smrti 1953. godine.
Na tom mestu, paralela sa Hrvatskom je apsolutna- za počinjeni hrvatski genocid nad Srbima, Jevrejima i Romima pod režimom A.Pavelića (hrvatska verzija S. Bandere) tokom Drugog svetskog rata na teritoriji Nezavisne Države Hrvatske, posleratnu (Socijalističku Republiku) Hrvatsku je nagradio hrvatsko-slovenački diktator Jugoslavije, J. B. Tito sa zemljama Istre, Jadranskih ostrva i Dubrovnika – svi oni nikada nisu bili ni u kakvoj državi Hrvatske pre Drugog svetskog rata.
Gorbačova politika namernog raspuštanja SSSR-a iz vremena bilateralnog susreta u Rejkjaviku sa Ronaldom Reganom 1988. godine, prouzrokovala je oživljavanje etničkog nacionalizma Ukrajinaca koji su proglasili nezavisnost 24. avgusta 1991. godine (potvrđena na referendumu 1. decembra 1991.godine samo od strane onih koji ga nisu bojkotovali), u svetlu zloupotrebe političke situacije paralizovane centralne vlade u zemlji, zbog vojnog puča protiv Gorbačova u Moskvi.
Državna nezavisnost Ukrajine je proglašena, a kasnije je i međunarodno priznata unutar granica Velike Ukrajine Staljina i Hruščova, sa najmanje 20% etničke ruske populacije koja živi u kompaktnoj oblasti i istočnom delu zemlje, kao i kvalifikovane (2/3) većine stanovnišva Krima.
U narednim godinama su usledile nesuglasice sa susednom Rusijom, zbog glavnog političkog zadatka Kijeva da počini ukrajinizaciju (asimilaciju) etničkih Rusa (slično politici hrvatizacije etničkih Srba u Hrvatskoj koju je orkestrirala neonacistička vlada u Zagrebu pod vođstvom dr Franje Tuđmana).
Istovremeno je ruska većina na Krimu konstantno zahtevala ponovno ujedinjenje sa majkom Rusijom, ali su postigli samo autonomni status unutar Ukrajine – zemlje koju nikada nisu smatrali svojom prirodno-istorijskom domovinom.
Rusi u Ukrajini su postajali sve nezadovoljniji uslovima u kojima su živeli od vremena kada je od 1998-2001. godine propao ukrajinski sistem poreza, što je značilo da centralna vlada u Kijevu nije bila u mogućnosti da isplati plate i penzije svojim građanima.
Vrlo slaba ukrajinska država zapravo nije mogla normalno da funkcioniše, a kao posledicu toga nije imala moć da spreči niz politički motivisanih atentata propraćenih protestima koji su takođe bili ispirisani ekonomskim padom zemlje.
U stvari, mora se naglasiti da je ukrajinska istoriografija izuzetno nacionalistička, a u nekim slučajeva i nije objektivna, kao i mnoge druge nacionalne istoriografije. Ona je u suštiti politički obojena sa glavnim zadatkm da Ukrajince predstavi kao prirodnu etnolingvističku naciju, koja se istorijski borila da stvori ujedinjenu nezavisnu nacionalnu državu, i neopravdano tvrdila da su neke teritorije etnoistorijski “ukrajinske“.
Kao tipičan primer takve tendencije da se ponovo napiše istorija istočne Evrope, prema nacionalistički i politički tačnim okvirom, je na primer, knjiga Serhija Jekelčika o rođenju savremene ukrajinske nacije u kojoj je, među ostalim kvazi-istorijskim činjenicama zasnovanih na samoproklamovanim događajima, napisano da je SSSR od 1939-1940. godine aneksirao od Poljske i Rumunije “zapadno ukrajinsku zemlju“.
Međutim, ova “zapadna ukrajinska zemlja“ nikada nije bila deo bilo koje Ukrajine pre Drugog svetskog rata, jer Ukrajina kao država ili administrativna pokrajina nikada nije postojala pre nego što je V. I. Lenjin 1923. godine stvorio Sovjetsku Socijalističku Republiku Ukrajinu unutar SSSR-a. Štaviše, Ukrajinci ili nisu živeli, ili su bili samo manjina na toj zemlji, što znači da Ukrajina čak nije imala ni etnička prava nad najvećim delom “Zapadne Ukrajine“.
Čak i danas oko polovine državne teritorije Ukrajine nije naseljeno Ukrajincima kao većinom stanovništva. Štaviše, u nekim regionima uopšte nema Ukrajinaca. Stoga, kardinalno pitanje postaje: Po kojim principima su formirane ukrajinske granice?
Još jedan primer ukrajinskog istoriografskog nacionalističkog pogrešnog navođenja možemo naći u akademskoj brošuri o Rezidenciji bukovinskih mitropolita, objavljenoj 2007. godine od strane Nacionalnog univerziteta u Černivci.
U broširi je napisano da je ovaj univerzitet “jedan od najstarijih klasičnih univerziteta Ukrajine“, što je tačno samo iz današnje političke perspektive, ali ne sa moralno-istorijskog stanovištva.
Naime, univerzitet se nalazi u Severnoj Bukovini, koju je 1775. godine dobila Habzburška monarhija. Zemljištem je od 1786. godine upravljano u okrugu Černivci u Galiciji, a sto godina nakon pripisivanja Bukovine monarhiji, Franz-Josephs-Universität je počeo sa radom 4. oktobra 1875. godine (imendan cara).
Drugim rečima, poreklo univerziteta nema nikakve veze bilo kakvom istorijskom Ukrajinom ili etničkim Ukrajincima, jer je pre 1940. godine bio van administrativne teritorije Ukrajine, čitava Severna Bukovina je predata SSSR-u u avgustu 1940. godine.
Iako ukrajinski nacionalisti tvrde da je SSSR “okupirao“ Ukrajinu, aneksija Severne Bukovine i drugih teritorija od Poljske, Čehoslovačke i Rumunije 1940. godine je za njih predstavljala legalan čin “istorijske pravde“.
Ovde moramo primetiti da su, prema sovjetsko-nemačkom sporazumu o neagresivnosti, teritorije Litvanije, Letonije i Estonije takođe aneksirane od strane SSSR-a, što njihovi istoričari i političari smatraju “okupacijom“, što znači (nelegalan) čin agresije koji krši međunarodno pravo i legitimni poredak.
Ipak, oni nikada nisu optužili Ukrajinu da je to učinila po pitanju okupiranog zemljišta od njihova tri zapadna suseda 1940/1944. godine.
Politička asimilacija određenih odvojenih slovenskih etnolingvističkih grupa u Ukrajini je bila i jeste jedan od standardizovanih instrumenata za stvaranje i održavanje ukrajinskog nacionalnog identiteta u 20. veku. Najbrutalniji slučaj je slučaj Rutena (Rusina) koji su jednostavno proglašeni istorijskim Ukrajincima, koji su pod tim imenom bili poznati do Drugog svetskog rata.
Njihova zemlja, koja je u međuratnom periodu bila deo Čehoslovačke, i koju je SSSR aneksirao krajem Drugog svetskog rata i uključio je u Veliku sovjetsku Ukrajinu, jednostavno je preimenovana iz Rutenije u Zakarpatska Ukrajina.
Međutim, Ruteni i Ukrajinci su dve odvojene slovenske etnolingvističke grupe koje su kao takve priznate, na primer, u srpskoj Autonomnoj pokrajini Vojvodini gde je rutenski (rusinski) jezik čak standardizovan i uči se zajedno sa rutenskom filologijom i književnošću, na odvojenom odeljenju Univerziteta u Novom Sadu.
Nažalost, položaj Rutena u Ukrajini je čak gori u poređenju sa pozicijom Kurda u Turskoj, jer je proces rutenske asimilacije mnogo brži nego u slučaju Kurda.
Iz sadašnje perspektive ukrajinske krize i uopšteno sa stanovišta rešavanja “ukrajinskog pitanja,“ mora se primetiti istorijska činjenica da je deo današnje istočne Ukrajine postao legalno pripojen Ruskom carstvu 1654. godine, kao posledica odluke lokalnog vojnog komandanta Zaporoške teritorije Bogdana Hmelnitskog (1595-1657), zasnovane na pobuni protiv poljsko-litvanske (rimokatoličke) okupacije Ukrajine, koja je izbila 1648. godine.
To znači da se jezgro današnje Ukrajine dobrovoljno pridružilo Rusiji, i tako pobeglo od rimokatoličke poljsko-litvanske represije. Posle toga se vladajuća teritorija B. Hmelnitskog mora uzeti u obzir sa istorijskog stanovišta, kao domovina celokupne današnje Ukrajine – domovine koja je već 1654. godine izabrala Rusiju.
Vladislav B. Sotirović (Strategic Culture Foundation)[adsenseyu5][adsenseyu6]
