Kompanija Lokid Martin saopštila je 3. marta da je izvršena isporuka 500. borbenog aviona F-35 Lightning II Joint Strike Fighter (JSF).
Devet godina je nakon što je u pogonima fabrike u Fort Vortu u Teksasu maja 2011. započela isporuka serijskih primeraka.
Osim iz SAD avioni su isporučivani i iz pogona u Italiji i Japanu u kojima se vrši finalno sklapanje.
[adsenseyu1]
Petstoti avion koji predstavlja primerak verzije sa konvencionalnim poletanjem i sletanjem F-35A serijskog broja AF-234, evidencijskog broja 18-5343, isporučen je RV SAD (USAF) i pripao je 134. lovačkoj eskadrili, 158. lovačkog puka Nacionalne garde Vermonta u bazi Berlington, piše portal Tangosiks.
Od 500 do sada isporučenih aviona, 354 je u verziji F-35A, 108 STOVL (Short Take-off and Vertical Landing) F-35B i 38 palubnih F-35C.
Do sada su USAF, Mornarica (USN) i Američki marinski korpus (USMC) dobili 353 aviona, partneri u programu Joint Strike Fighter 92 aviona, a kroz program Foreign Military Sales (FMS) je isporučeno 55 F-35.
Lokid Martin je podsetio i da se isporuka 500. F-35 poklopila sa dostizanjem 250.000 sati naleta aktivne flote ovih aviona u svetu koja uključuje i avione za testiranje i obuku.
U prošloj godini dostignut je rekord po broju proizvedenih aviona, iz fabrika su izašla 134 aviona (plan je bio 131), od toga su SAD dobile 81, partneri u JSF-u 30 aviona i 23 primerka su dobile države koje su avione nabavile prema programu FMS.
Poređenja radi, u 2018. godini je proizvedeno samo 91 avion a u ovoj godini je planirana proizvodnja 141 primerka sa ciljem da taj broj raste do 2024. godine od kada bi se godišnje proizvodilo 180 aviona.
F-35 se koristi iz 23 baze širom sveta a do sada je obuku prošlo više od 985 pilota kao i preko 8.890 pripadnika tehničke službe.
Devet država među kojima su Australija, Holandija, Italija, Izrael, Japan, Južna Koreja, Norveška, Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD koriste avione na svojoj teriotriji, osam službi je proglasilo početnu operativnu sposobnost, a pet njih među kojima su RV Izraela, RV i Mornarička avijacija UK kao i RV SAD i Marinski korpusi upotrebili su avione u borbenim operacijama.
Problemi u pravim borbenim uslovima
Iako je Lokid Martin nedavno otkrio da je zadovoljan procentom operativne sposobnosti odnosno stopom mogućnosti izvršenja zadatka aviona F-35, njegovi tehnički problemi uticali su na to da taj procenat još uvek nije na onom nivou koji je propisalo Ministarstvo odbrane SAD.
Proizvođač tvrdi da su RV SAD prilikom izvođenja vežbi „Red Flag“ prijavile 90 procenata operativnosti a Marinski korpus 75 procenata u pravim borbenim uslovima iznad Bliskog istoka i Avganistana.
Ipak Ministarstvo odbrane stoji iza toga da celokupna flota aviona F-35 još nije dostigla njen cilj od 80 posto spremnosti koja podrazumeva procenat aviona koji u svakom trenutku mogu obaviti najmanje jednu borbenu misiju.
Problemi F-35 uključuju 13 nedostataka Kategorije 1 koji, prema definiciji RV SAD, mogu uzrokovati smrt ili ozbiljne povrede, gubitak ili veliku štetu na oružanom sistemu, kritično ograničiti sposobnost borbene gotovosti korisnika ili prouzrokovati prekid serijske proizvodnje, piše portal
Živojin Banković (Tangosix,B92)
[adsenseyu1]
