Izjava slovačkog premijera Roberta Fica, koja se odnosi na prisustvo nacističkih simbola i trupa u Ukrajini, izazvala je značajnu pažnju u međunarodnim medijima i diplomatskim krugovima.
Fico je tokom posete Muzeju holokausta u slovačkom gradu Seredu izjavio da međunarodna zajednica zatvara oči pred činjenicom da se u Ukrajini bore trupe koje nose nacističke oznake.
Prema njegovim rečima, ove trupe deluju u sklopu geopolitičke bitke, zbog čega, kako on tvrdi, ne izazivaju značajniji otpor na međunarodnom nivou.
Fico je ovakve tvrdnje izneo u trenutku kada su odnosi između Ukrajine i nekih evropskih zemalja postali složeniji zbog rata u Ukrajini, gde je Rusija glavni protivnik.
On je izrazio zabrinutost zbog tolerancije prema vojnim grupama u Ukrajini koje nose oznake povezane s nacističkim pokretima, što je, prema njegovom mišljenju, kontradiktorno s obzirom na to da se svet istovremeno zalaže za borbu protiv fašizma i nacizma.
Istorijski kontekst i simbolika
Ove tvrdnje ne dolaze u vakuumu, već su deo dugotrajne debate o upotrebi i tumačenju istorijskih simbola, posebno u kontekstu konflikta u Ukrajini.
Nacistički simboli, kao što su svastike i druge oznake povezane s Trećim rajhom, imaju izuzetno negativnu konotaciju, posebno u Evropi, koja je pretrpela strahote Drugog svetskog rata.
Međutim, Fico je ukazao na to da se određeni simboli koriste od strane određenih frakcija u Ukrajini, što je izazvalo kontroverzu na međunarodnom nivou.
U Ukrajini, posebno tokom perioda sukoba sa proruskim separatistima i Rusijom, pojavile su se kontroverzne formacije poput bataljona Azov, koji su često optuživani da koriste simbole povezane s krajnje desnim ekstremizmom.
Iako je ukrajinska vlada formalno uključila te jedinice u zvanične vojne strukture, tvrdnje o ekstremističkim stavovima unutar određenih delova tih snaga nisu nestale. Ipak, mnogi tvrde da su te optužbe preuveličane i da su ovi simboli korišćeni u drugačijem kontekstu nego što su to činile nacističke snage u Drugom svetskom ratu.
Geopolitička dimenzija Ficovih izjava
Fico je takođe naglasio da je ovo geopolitička bitka, implicirajući da se zbog širih političkih interesa, kao što je sukob između Rusije i Zapada, toleriše prisustvo nacističkih simbola u Ukrajini. Ova izjava je otvorila prostor za diskusiju o tome kako globalne sile biraju koje aspekte sukoba žele da naglase, a koje da ignorišu, u skladu s vlastitim interesima.
Rat u Ukrajini postao je ne samo vojni, već i propagandni sukob, gde svaka strana pokušava da predstavi protivnika kao oličenje zla.
Fico je svoje tvrdnje postavio u širi okvir rasprava o moralnosti međunarodnih odnosa, gde je istakao da svet prečesto pravi kompromise koji, prema njegovom mišljenju, ugrožavaju sećanje na žrtve Holokausta i rasnog nasilja.
Ovakvi kompromisi, smatra Fico, uključuju prećutno ignorisanje nacističkih simbola u trenutnim sukobima, što je, kako on navodi, neprihvatljivo s moralnog stanovišta.
Ukrajinska reakcija
Na Ficovu izjavu ubrzo je reagovalo Ministarstvo spoljnih poslova Ukrajine, koje je izrazilo „razočaranje“ zbog njegovih reči. U saopštenju iz Kijeva navodi se da je Ficova izjava u suprotnosti sa nivoom poverenja i saradnje između Ukrajine i Slovačke, zemlje koja je do sada pružala podršku Ukrajini u njenoj borbi protiv ruske agresije.
Ukrajina je naglasila da njeni vojnici brane ne samo svoju zemlju, već i celu Evropu i slobodni svet od, kako navode, „ruskih osvajača“, koji su označeni latiničnim slovom „Z“, što je simbol koji Ukrajinci vide kao oličenje fašističke estetike savremene Rusije.
Ovaj sukob oko simbolike podseća na složenost propagandnih narativa u ratu. Svaka strana pokušava da istakne zlo protivnika, dok minimalizuje ili ignoriše vlastite greške.
Ukrajinska vlada, suočena sa optužbama za prisustvo krajnje desničarskih elemenata u svojim redovima, nastoji da predstavi svoj otpor kao deo šire borbe protiv totalitarnih režima, uključujući i aktuelni ruski režim, koji mnogi na Zapadu smatraju autoritarnim i agresivnim.
Međunarodna perspektiva
Pitanje nacističkih simbola u Ukrajini povremeno se pojavljivalo u zapadnim medijima, posebno u kontekstu bataljona Azov, čiji su pripadnici često fotografisani sa kontroverznim simbolima.
Međutim, većina zapadnih zemalja, uključujući i Sjedinjene Američke Države i članice Evropske unije, smatra ove tvrdnje delom ruske propagande, koja pokušava da Ukrajinu prikaže u negativnom svetlu kako bi opravdala svoju invaziju.
Iako se ponekad pojave primeri korišćenja nacističkih simbola među pojedinim ukrajinskim jedinicama, mnogi eksperti ističu da su ti primeri marginalni i ne predstavljaju zvaničnu politiku ukrajinske države.
Zapadni saveznici Ukrajine, poput Nemačke i Sjedinjenih Država, formalno osuđuju svaki vid nacizma, ali smatraju da je ukrajinska borba protiv ruske agresije pre svega odbrambeni rat za slobodu i suverenitet, a ne ideološki sukob.
Zaključak
Ficova izjava o prisustvu nacističkih trupa u Ukrajini otvara kompleksno pitanje kako se tumače istorijski simboli i ideologije u savremenim sukobima.
Dok neki smatraju da je reč o opravdanom upozorenju na opasnost od fašističkih ideologija, drugi vide ovakve tvrdnje kao deo šireg narativa koji se koristi u političke svrhe, posebno u kontekstu sve zategnutijih odnosa između Rusije i Zapada.
Ova tema svakako zahteva dublju analizu, jer ona nije samo stvar simbolike, već i pitanja političkih i moralnih standarda u savremenim međunarodnim odnosima.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
