S obzirom na trenutni politički kontekst Nemačke, Fridrih Merc, lider Hrišćansko-demokratske unije (CDU), čini se kao jedan od glavnih kandidata za poziciju kancelara nakon sledećih opštih izbora, zakazanih za septembar 2025. godine.
Međutim, suočava se s ozbiljnim izazovima, pre svega zbog rasta popularnosti ekstremno desničarske partije Alternativa za Nemačku (AfD).
Politička pozicija Fridriha Merca
Fridrih Merc je vođa konzervativne opozicije i lider CDU, stranke koja je tokom poslednjih nekoliko meseci zabeležila stabilnu podršku od oko 32%. U poređenju s trenutnim vladinim koalicionim blokom predvođenim socijaldemokratom Olafom Šolcom, CDU ima dvostruko veću podršku.
Ovo daje Mercu šanse da postane sledeći kancelar Nemačke, pozicija koju priželjkuje još od 1990-ih godina. Međutim, ključni izazov pred Mercom leži u delikatnoj ravnoteži koju mora postići, suočavajući se sa rastućom snagom AfD-a na istoku zemlje, kao i sa opozicijom iz sopstvenih redova.
AfD, antiimigrantska i evroskeptična partija, postala je najjača politička snaga u Tiringiji, a druga po snazi u Saksoniji. Ovi rezultati, prema analitičarima, predstavljaju značajan izazov za CDU i druge glavne stranke, koje su se obavezale da neće sarađivati s ekstremno desnim pokretima poput AfD-a.
Iako su se partije dosad držale ove strategije, ona sve više postaje kamen spoticanja, s obzirom na to da je podrška AfD-u u porastu, naročito u bivšim istočnim nemačkim pokrajinama, gde su birači sve nezadovoljniji vladinim politikama, naročito u vezi sa imigracijom i podrškom Ukrajini u ratu s Rusijom.
Alternativa za Nemačku: uspon i implikacije
AfD je postigla značajan uspeh u Tiringiji, gde je postala vodeća partija, dok je u Saksoniji zauzela drugo mesto, odmah iza CDU. Ovi izborni rezultati su izazvali politički potres, jer se AfD pozicionira kao ekstremno desničarska alternativa glavnim strankama.
Njen stav o imigraciji, protivljenje Evropskoj uniji i NATO-u, kao i skepticizam prema podršci Ukrajini, čine je strankom koja privlači veliki broj nezadovoljnih birača, posebno na istoku Nemačke, gde postoji dugo prisutno osećanje političkog i ekonomskog zapostavljanja nakon ujedinjenja zemlje.
Ova situacija postavlja CDU pred težak izbor. Dok je obećala da neće sarađivati s AfD-om, rastući uticaj ekstremno desne stranke znači da se CDU mora suočiti s problemom kako privući deo biračkog tela koje prelazi ka AfD-u, a istovremeno ostati verna svojim proevropskim i prodemokratskim principima.
Politički analitičari upozoravaju da bi ignorisanje AfD-a moglo dodatno ojačati ovu stranku, koja bi mogla zabeležiti još veći uspeh na sledećim opštim izborima.
Politički povratak Sare Vagenkneht
Osim izazova koje AfD postavlja CDU-u, na političku scenu se vraća i bivša članica ekstremno leve stranke Die Linke, Sara Vagenkneht. Vagenkneht, nekada poznata kao istaknuta figura u postkomunističkoj partiji istočne Nemačke, sada predvodi sopstveni politički pokret, Savez Sare Vagenkneht (BSW), koji se pozicionira kao stranka nezadovoljnih birača.
Njena nova stranka je osvojila treće mesto u Tiringiji i Saksoniji, i predstavlja novu snagu na nemačkoj političkoj sceni.
Vagenkneht se protivi sankcijama protiv Rusije, protivnica je daljih isporuka oružja Ukrajini, i zalaže se za ograničenje imigracije. Njen povratak na političku scenu dovodi CDU u dilemu, jer ona privlači glasače s leve strane političkog spektra, ali i deo nezadovoljnih desničara.
Fridrih Merc je izrazio zabrinutost zbog ove stranke, nazivajući je „ekstremizmom s leve i desne strane“, ali je takođe signalizirao da bi CDU mogla pregovarati o koaliciji s Vagenkneht, jer trenutno nema mnogo drugih opcija za formiranje vlade u istočnim regionima.
Dilema pred CDU: Kako dalje?
Jedna od ključnih dilema za CDU i Merca jeste kako formirati vladajuću većinu bez AfD-a i bez saradnje sa Savezom Sare Vagenkneht.
Politička aritmetika na istočnim regionalnim izborima pokazuje da je nemoguće formirati stabilnu vladu bez koalicionih pregovora sa strankama koje su nekada bile marginalizovane, kao što su AfD i BSW.
Iako Merc smatra da je Vagenkneht opasna zbog njenih prokremljevskih stavova i pozicija prema NATO-u, realnost je da su njene političke ideje sve popularnije među nezadovoljnim biračima.
Nemačka politika se nalazi u delikatnom trenutku. Uspon ekstremne desnice i levice stvara pritisak na glavne partije da preispitaju svoje strategije.
CDU, pod Mercovim vođstvom, mora da balansira između zadržavanja konzervativnih principa i pronalaženja načina da privuče birače koji prelaze ka ekstremističkim strankama.
Pitanje je da li će CDU uspeti da formira stabilnu vladu na nacionalnom nivou bez saradnje sa strankama kao što su AfD i BSW, ili će biti prisiljena da promeni svoju dugogodišnju politiku isključivanja ekstremnih snaga iz koalicionih pregovora.
Zaključak
Predstojeći izbori u Nemačkoj i uspon ekstremnih snaga predstavljaju veliki test za Fridriha Merca i CDU.
U igri su ne samo politička budućnost Merca kao potencijalnog kancelara, već i budućnost nemačke demokratije. Kako će CDU reagovati na rastuću popularnost AfD-a i povratak Sare Vagenkneht biće ključno za oblikovanje političke scene Nemačke u narednim godinama.
Ako se trenutni trendovi nastave, Nemačka bi mogla biti suočena sa značajnim promenama u svojoj političkoj dinamici, sa dugotrajnim posledicama za stabilnost i budući pravac zemlje.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
Pratite tokom 24 sata naše najbolje vesti samo na Vkontakte
Otvorite novu mrežu Truth Social
