Viktor Orban je ponovo privukao pažnju svojim kontroverznim govorom na godišnjici Mađarske revolucije iz 1956. godine, povlačeći paralele između tadašnjeg otpora sovjetskom uticaju i sadašnje situacije s Evropskom unijom.
Orban je iskoristio ovu simboličnu priliku da pozove Mađare na otpor prema Briselu, tvrdeći da se danas suočavaju sa sličnim izborom kao i pre skoro sedam decenija – da li će se povinovati stranoj sili ili će pružiti otpor.
Revolucija iz 1956. godine bila je ključni trenutak u istoriji Mađarske, kada su građani ustali protiv sovjetske dominacije i pro-sovjetske vlade u Mađarskoj.
Pobuna je trajala 12 dana, pre nego što su je sovjetske trupe brutalno ugušile, ostavivši iza sebe bolne posledice po mađarsko društvo.
U govoru održanom na godišnjici tog događaja, Orban je evocirao duh te revolucije, pozivajući narod da se odupre Evropskoj uniji, koju je opisao kao modernu „stranu silu“ koja pokušava da pretvori Mađarsku u „državu vazala“.
Orbanove reči su jasna politička poruka ne samo njegovim pristalicama unutar Mađarske, već i čitavoj Evropskoj uniji. On je optužio Brisel da pokušava da nametne Mađarskoj svoju volju po pitanjima kao što su migracije, rodna ideologija i podrška ratu u Ukrajini.
Prema njemu, EU pokušava da nametne svoju agendu Mađarskoj na isti način na koji su Sovjeti pokušali da kontrolišu ovu zemlju u prošlosti. U tom kontekstu, Orban je izneo tezu da je situacija sa Briselom u mnogo čemu slična situaciji s Moskvom iz 1956. godine.
Orban je poznat po tome što se često suprotstavlja politikama Evropske unije, a u poslednje vreme je posebno kritikovan zbog svoje bliskosti sa Rusijom i otpora sankcijama protiv Moskve.
Mađarska pod njegovim vođstvom ima specifičan odnos prema ratu u Ukrajini – dok većina članica EU čvrsto podržava Ukrajinu i sankcije Rusiji, Orban je zauzeo neutralniji stav, čak i u nekim slučajevima otvoreno kritikujući zapadnu podršku Kijevu. Ovaj stav dodatno je podstakao napetosti između Budimpešte i Brisela.
U svom govoru, Orban je naglasio da se EU suočava sa krizom identiteta i da nameće svojim članicama politike koje nisu u skladu sa njihovim nacionalnim interesima. Govoreći o migrantskoj krizi, on je optužio Brisel da vrši pritisak na Mađarsku da prihvati migrante, iako se mađarska vlada tome oštro protivi.
Orban je rekao: „Znamo da nas žele uvući u rat. Znamo da nas žele prisiliti da prihvatimo njihove migrante. Znamo da žele da usađuju rodne ideologije u našu decu.“
Ova retorika je u skladu sa njegovom dugogodišnjom kritikom zapadnih vrednosti i globalnih trendova, za koje veruje da podrivaju tradicionalne vrednosti i suverenitet nacija.
Posebno zanimljivo u ovom govoru je Orbanovo upozorenje na moguću ukrajinsku vojnu pretnju. On je osudio takozvani „Plan pobede“ koji je nedavno predstavio ukrajinski predsednik Vladimir Zelenski, sugerišući da postoji mogućnost da se jednog jutra Mađari probude i nađu „istočne Slovene“ na svojoj teritoriji.
Ovo je očigledno referenca na mogućnost daljeg širenja sukoba u Ukrajini i njegove moguće posledice po Mađarsku.
Ovde Orban naglašava opasnost od toga da bi Mađarska mogla biti uvučena u sukob protiv svoje volje, ukazujući na moguće geopolitičke pretnje.
Ovaj govor dolazi u vreme kada Mađarska sve više oseća pritisak iz Brisela zbog Orbanove politike koja se često suprotstavlja glavnim pravcima delovanja Evropske unije, uključujući pitanja demokratije, slobode medija i vladavine prava.
Evropska komisija je u više navrata kritikovala Mađarsku zbog podrivanja nezavisnosti pravosuđa i slobode medija, što je dovelo do blokade određenih fondova EU namenjenih Mađarskoj.
Orban je, međutim, odlučan da brani svoju poziciju, čak i ako to znači ulazak u direktan sukob sa Briselom.
Orbanova retorika u ovom govoru predstavlja nastavak njegovog pokušaja da se pozicionira kao branilac nacionalnog suvereniteta protiv stranih uticaja, bilo da oni dolaze iz Moskve, kao 1956. godine, ili iz Brisela, kao danas.
Njegova politika i stavovi prema Evropskoj uniji uvek su bili polarizujući, a ovaj govor samo potvrđuje njegovu odlučnost da nastavi borbu za ono što on vidi kao očuvanje mađarskog identiteta i suvereniteta.
Korišćenje istorijskih paralela između događaja iz 1956. i sadašnje situacije sa EU pomaže mu da ojača svoju poziciju kod kuće, dok se istovremeno distancira od onoga što vidi kao prekomerni uticaj Brisela na unutrašnje poslove Mađarske.
Ovaj govor će sigurno izazvati dodatne napetosti između Mađarske i EU, posebno u svetlu aktuelnih događaja u Ukrajini i rastućih tenzija unutar Evrope u vezi sa pitanjima migracija, ekonomskih sankcija i podrške Ukrajini.
Orbanova spremnost da povuče direktne paralele između Brisela i sovjetske okupacije samo pojačava njegovu odlučnost da nastavi sa svojom suverenističkom politikom, čak i po cenu izolacije unutar EU.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
