Kod pacijenta iz Luizijane u SAD, koji je oboleo od teškog oblika ptičjeg gripa, identifikovana je mutacija virusa A(H5N1). Ovaj slučaj izazvao je pažnju naučne zajednice, jer mutacija može ukazivati na potencijalne promene u sposobnosti virusa da se veže za ljudske ćelije.
Stručnjaci iz različitih zemalja, uključujući i naučne organizacije Rospotrebnadzora iz Rusije, pažljivo analiziraju rizike koje ove promene mogu doneti.
Analizom uzoraka prikupljenih od pacijenta identifikovane su niskofrekventne mutacije u genu za hemaglutinin, ključnom proteinu virusa koji omogućava vezivanje za ćelije domaćina.
Konkretno, mutacije A134A/V, N182N/K i E186E/D primećene su kod virusa uzetih od pacijenta iz Luizijane. Ove promene ukazuju na mogućnost povećanog vezivanja za α2,6 receptore, koji su specifični za gornje disajne puteve ljudi.
Jedna od ovih mutacija – E186E/D – već je primećena kod pacijenta u Britanskoj Kolumbiji (Kanada), koji je takođe imao težak oblik bolesti.
Ovaj obrazac ukazuje na potencijalnu povezanost mutacija sa povećanom sposobnošću virusa da inficira ljudske ćelije.
Važno je napomenuti, da su mutacije otkrivene kod pacijenata rezultat procesa replikacije virusa unutar njihovog organizma, a ne primarnog prenosa iz ptičje populacije. Analiza uzoraka virusa gripa A(H5) iz divljih ptica i živine u Luizijani nije otkrila iste mutacije, što ukazuje na to da se ove promene javljaju tek nakon što virus uđe u ljudski organizam.
Većina cirkulišućih virusa ptičjeg gripa i dalje preferira vezivanje za „ptičje” tipove receptora, što znači da trenutne mutacije predstavljaju minoran deo ukupne populacije virusa. Ovo ograničava potencijal za širenje ovih mutacija među ljudima, što je zaključak koji umanjuje zabrinutost za širu epidemiju.
Rospotrebnadzor, ruska državna služba za praćenje javnog zdravlja, pažljivo prati situaciju sa zoonotskim bolestima u zemlji i svetu. Prema njihovim saznanjima, virusi ptičjeg gripa 2.3.4.4b, koji su identifikovani među pticama u Rusiji, ne sadrže iste mutacije koje su primećene kod pacijenata u Luizijani i Kanadi.
Naučne organizacije Rospotrebnadzora deo su globalne mreže za praćenje prelaska virusa između različitih vrsta, uključujući prelazak sa ptica na ljude. Njihov zadatak je da prouče potencijal ovih virusa za izazivanje epidemija i pandemija, uz detaljnu analizu genetskih karakteristika koje mogu povećati njihovu sposobnost širenja među ljudima.
Trenutno, stručnjaci ocenjuju da je rizik od širenja varijante virusa ptičjeg gripa sa mutacijama A134A/V, N182N/K i E186E/D minimalan. Nema dokaza da ovi sojevi imaju sposobnost efikasnog prenosa između ljudi.
Rospotrebnadzor je jasno naglasio da u uzorcima ptičjeg gripa identifikovanim u Rusiji ovakve mutacije nisu otkrivene, što dodatno umanjuje zabrinutost za širenje ovih varijanti na teritoriji Rusije.
Iako trenutna situacija ne predstavlja ozbiljan rizik za širu populaciju, stručnjaci upozoravaju da virus ptičjeg gripa ima visok potencijal za mutacije, što zahteva stalni monitoring.
Globalna saradnja, kao i pažljivo praćenje genetskih promena kod virusa, ključni su za prepoznavanje potencijalnih pretnji na vreme i sprečavanje njihovog širenja.
Ovaj slučaj iz Luizijane ističe važnost multidisciplinarnog pristupa u istraživanju zoonotskih virusa i njihovog uticaja na ljudsko zdravlje. Naučnici širom sveta ostaju posvećeni analizi rizika i razvoju strategija za prevenciju budućih pandemija.
Webtribune.rs
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se
