Piše: Predrag Ćeranić
Od početka ruske specijalne vojne operacije u Ukrajini vehabijski pokret, kao uostalom i migrantski talas i korona, dospjeli su na marginu bezbjednosnog i medijskog diskursa.
U fokusu su vojni okršaji sukobljenih strana i političke implikacije ukrajinske krize, a unazad godinu dana – i sukobi u Gazi.
Kako stoje stvari sa vehabijama – malo je koga zanimalo. I tako, sve dok Miloš (Salahudin) Žujović nije izvršio teroristički napad na Ambasadu Izraela u Beogradu, i iz samostrela gađao pripadnika Žandarmerije angažovanog na obezbjeđenju.
A tada, kao uostalom i nakon svakog terorističkog napada, čitavu sedmicu terorizam i vehabije (sve i jedan teroristički napad u BiH izveli su pripadnici tog pokreta) bili su udarna tema novinskih napisa, dijaloških tv emisija, naučnih skupova i seminara. Nakon toga dnevnopolitički događaji potisnuli bi terorizam i postalo bi važnije šta je ko rekao i kako mu je onaj drugi odgovorio.
Salahudin nas je sve podsjetio da vehabijska infrastruktura postoji i da među sljedbenicima tog pokreta i dalje ima onih koji su spremni da se za „svoju stvar“ žrtvuju, odnosno da ubiju i da poginu.
Službe bezbjednosti Srbije su, kao što to prilike i nalažu, riješene da rasvijetle pozadinu napada počele „klupko da odmotavaju“ i dođu do eventualnih organizatora, nalogodavaca i podstrekača ovog terorističkog napada. Drugačije i ne može, ako se želi djelovati preventivno i spriječiti naredni napad.
Vještačenjem mobilnog telefona, računara, pregledom društvenih mreža koje je Žujović koristio, odnosno digitalnom forenzikom, došlo se do njegovih kontakata, „bliskih veza“, kako se to jezikom operative kaže.
Jedan od Žujovićevih kontakata, Senad Ramović, organima gonjenja bio je nedostupan. Nedostupan a važan, jer se operativnim radom došlo do saznanja da je Žujović kod Ramovića stanovao.
Ramović policiji i BIA nije bio nepoznat. Uhapšen je u proljeće 2007. godine posle žestokog sukoba policije i vehabija u selu Trnava, koje je između Novog Pazara i Kosovske Mitrovice. Njegov saborac Ismail Prentić je tom prilikom ubijen, a Ramović ranjen sa nekoliko hitaca u ruke i noge.
Prema vlastitom iskazu, on je, kao i Prentić, bacio bombu na policiju. Optužen je, takođe, da je pripremao ubistvo muftije Zukorlića i osuđen na 13 godina zatvora. Sve je, opet, vezano za planinu Ninaju i vehabijski kamp za obuku.
Sigurno da postoje razlozi zašto se Ramović krio od policije, i umjesto da se preda otvorio je vatru na pripadnike Specijalne jedinice, što ga je koštalo života. Ponovo će digitalna forenzika dati odgovore i istrazi otvoriti nove puteve.
Okršaj sa policijom dogodio se u blizini administrativne granice sa Kosovom i Metohijom, kamo se Ramović bio uputio. Da li je tamo imao saradnike, jatake koji su bili kadri da mu pruže utočište, neka su od pitanja na koja čekamo odgovore.
Odgovor koji smo već dobili glasi da vehabijska infrastruktura, iako zaboravljena, živi, djela i stvara nove sljedbenike.
Iz Islamske zajednice u BiH (IVZ BiH) odavno se niko nije oglasio vezano za probleme sa vehabijama. Podsjećanja radi, početkom 2016. godine problemi sa vehabijama doživjeli su kulminaciju, te je reis Kavazaović pozvao državu da reaguje.
Radilo se o tome da je broj paradžemata, odnosno džemata koji su bili potpuno izvan ingerencije IVZ a pod jurisdikcijom vehabijskog pokreta, dosegao broj 44, što je bilo previše. Tako su vehabije postale organizacija paralelna sa IVZ sa opasnom tendencijom omasovljenja članstva.
Država i društvo su reagovali, jedan dio paradžemata se inkorporirao u IVZ, drugi dio je ugašen, a treći nastavio po starom. Sve u svemu, primirje (ili mir) su uspostavljeni.
Paradžemati se, inače, u javnom mnjenju doživljavaju kao enklave, sela u zabiti, gdje vehabije praktikuju svoj način života i vjere. S domicilnim stanovništvom dolaze u dodir kada im prodaju med ili nude vjersku literaturu. Međutim, stvari su se u međuvremenu promijenile.
Vehabijski lideri, mahom mlađi ljudi, stekli su obrazovanje u arapskim zemljama na prestižnim islamskim univerzitetima, informatički su pismeni, dominantni na internetu. Enklave po brdima im nisu zanimljive.
Oni su u opštinama i gradovima osnovali nevladine organizacije, otvorili tekuće račune, lokalne zajednice im pomažu. Dobili su opštinske prostorije za rad, ili su sami izgradili poslovne objekte.
Bave se humanitarnim radom, brinu o socijalno ugroženim kategorijama na način da dostavljaju neophodne namirnice. I vjersku literaturu, naravno. Ukratko, ideološki jačaju.
Teroristički napad u Beogradu im ne odgovara. Na njih je ponovo skrenuta pažnja, medijska i ona od bezbjednosnih organa.
Preko društvenih mreža (Telegram je najzastupljeniji) skreću pažnju sljedbenicima da „ne nasjedaju na provokacije“, odnosno da se ni u kom slučaju neko ne usudi da uradi nešto slično onom što je Žujović počinio u Beogradu.
Njihov rad toleriše vlast, kako stara tako i nova. Zašto, iako je opštepoznato da su izborni poraz SDA vehabije doživjele kao gubitak? Zato što je vehabijski pokret kadar da iznjedri prvu brigadu „za ne daj Bože“, kako se to svojevremeno figurativno izrazio Bakir Izetbegović.
Ono što dodatno stvara zabrinutost jeste da su među novim humanitarcima veoma brojni borci po zlu poznatog odreda El mudžahid.
(Sve o Srpskoj)
Najnovije i najvažnije vesti i analize na našem Telegramu – Prijavi se