[adsenseyu2]
U pitanju je jedno od najmisterioznijih arheoloških nalazišta u Rusiji – drevni kompleks okružen jezerom u vidu ostrva u planinama južnog Sibira.
Ono na prvi pogled izgleda kao drevna tvrđava sa visokim zidovima za zadržavanje neprijatelja.
Međutim, drugi kažu da je ova građevina stara 1.300 godina u stvari bila letnja palata, manastir, memorijalni kompleks, ritualni centar ili astronomska opservatorija.
Iako je prošao gotovo čitav vek otkad su ruševine otkrivene, stručnjaci još uvek nisu razotkrili njihove tajne.
Arheološko nalazište je poznato kao Por Bažin, što znači „kuća od gline“. Nalazi se na ostrvu usred Tere-Kol jezera u Tuvi, Sibir, nekih 32 kilometra od mongolske granice.
[adsenseyu1]
Nalazište je prvi put otkriveno 1891. godine, a otkopavano je od 1957. do 1963. godine. Međutim, prvo veće istraživanje izvršila je Kulturna fondacija Por Bažin 2007.-2008. godine
Ono što su otkrili je i dalje zagonetka – građevina se nalazi daleko od nekadašnjeg carstva Ujgura, bez znakova stalne naseljenosti i napušteno je nakon kratkog vremena.
Zašto je izgrađeno? Za šta je koristilo i zašto je napušteno? Ova pitanja i dalje muče, ali i fasciniraju stručnjake još od otkrića nalazišta.
Drevni kompleks, za koji se veruje da je izgrađen u 757. godini nove ere, poseduje spoljašnje zidove visoke 12 metara i unutrašnje zidove visine 1-1,5 metar, od kojih su neki još uvek prekriveni malterom. Postoji glavna kapija koja otvara put u dva dvorišta povezanih još jednom kapijom.
Zidovi okružuju površinu od oko 2,8 hektara na kojoj se nalaze ostaci više od 30 građevina, uključujući dvodelnu centralnu građevinu koja je nekada posedovala krov i bila podržana sa 36 drvenih stubova sa kamenim temeljima.
Lasersko mapiranje nalazišta pre prvog većeg iskopavanja 2007. godine pomoglo je stručnjacima da naprave 3D model nekadašnjeg kompleksa.
[adsenseyu4]
Samo mali broj artefakata je pronađen na nalazištu, a da je bilo stalno naseljeno, veruje se da bi ih bilo više. Takođe nisu pronađeni dokazi o postojanju sistema grejanja, zbog čega bi bilo nemoguće da se živi na ovoj lokaciji u zimskim uslovima.
Među glavnim otkrićima nalaze se glineni otisci ljudskih stopala, izbledeli obojeni crteži, delovi spaljenog drveta, crepovi, gvozdeni nož, kameni pehar, jedna srebrna minđuša i gvozdeni ekseri. Nijedan od artefakata ne pruža odgovor na pitanje zašto je građevina napravljena i za šta se koristila.
Još krajem 19. veka, Por Bažin je povezan sa nomadskim carstvom Ujgur Kagante (744. – 840. nove ere), koje se sastojalo od ratnika na konjima koji su govorili turski. Carstvo se prostiralo po Mongoliji i južnom Sibiru, ali lokacija Por Bažina je ipak suviše udaljena od ovih naselja i puteva trgovine.
Zašto bi napravili građevinu tako daleko? Da li je moguće da je u pitanju palata ili spomenik nekom vladaru? Jedinstveni raspored, ukrašeniji nego ostale tvrđave Ujgura u to vreme, naveo je naučnike da misle da je nalazište imalo ritualnu ulogu.
[adsenseyu1]
Ipak, postoje tu i druge zagonetne činjenice. Arhitektura odražava karakteristični kineski stil, što se uočava u kineskim materijalima poput izvesnih tipova crepova i korišćenju kineskih građevinskih metoda.
Raspored, koji podrazumeva aksijalno planiranje, dominantnu centralnu građevinu i stambene četvrti poklapa se sa stilovima uočenim u drugim budističkim manastirima. Međutim, ne postoje dokazi o praktikovanju religije u Por Bažinu.
Pored misterije o tome čemu je služio Por Bažin, nameće se i pitanje, na osnovu arheoloških dokaza, zašto je nalazište napušteno nakon kratkog vremena.
Ne postoje dokazi da je kompleks napadnut od strane neke sile. Političke promene u regionu bi mogle da budu objašnjenje, ali ne postoji ništa konkretno što bi podržalo tu teoriju.
Prema rečima Dmitrija Subeta iz Departmana za fizičku geografiju RGPU (Ruski državni pedagoški univerzitet), smatra da je građevina napuštena pre završetka izgradnje zbog nepoznavanja klimatskih prilika tog predela.
Za sada Por Bažin ostaje jedna od većih ruskih misterija.
Webtribune.rs
[adsenseyu5][adsenseyu5]
[adsenseyu2]
