Da bi Crna Gora konačno postala „Crvena Hrvatska“, kako su o tome maštale crnogorske ustaše Sekula Drljević i Savić Marković Štedimlija, i o čemu sanjaju njihovi današnji potomci Montenegrini, neophodno je da sva bude pounijaćena i da papu prizna kao svog duhovnog oca.
Vekovima je rađeno na tome, pa, naravno, i u novije vreme. Zar je slučajno da hrvatske „vatikandžije“ (izraz vladike budimskog Danila) Boku zovu „zaljevom hrvatskih svetaca“? Zar je slučajno da je preteča današnjeg pogroma Jevrem Brković početkom poslednje decenije 20. veka tvrdio da je Crna Gora bila rimokatolička dok je „genocidni Sava Nemanjić“ nije „popravoslavio“?
[adsenseyu1]
Tragovi papske politike
Profesor Časlav Koprivica, u svom ogledu „Zašto se Ostrog brani na Andrićevom vencu“, jasno uočava tragove papske geopolitike u temelju nastojanja da se SPC u Crnoj Gori oduzme imovina: „Ne čini se nemogućim da Rimokatolička crkva, u liku svojeg prvovikara, jedno govori – čak ako on možda i govori u iskrenoj namjeri – a drugo na terenu radi, prećutno prihvatajući najavu novog talasa ateističke nacionalizacije crkvene imovine u Crnoj Gori.
Ako pratimo pomenutu logiku inercije istorijskih procesa, uočljivo je milenijsko nastojanje Vatikana na potiskivanju pravoslavlja u jugoistočnoj Evropi, a prije svega na njegovom ’odbijanju’ od istočnojadranskog primorja.
Zvonjava rimokatoličkih crkava nakon uspjeha referendumske krađe 2006, brisanje hiljadugodišnjeg određenja ’primas srpski’ iz naziva barskog nadbiskupa, znaci su da je neko u Vatikanu procijenio kao povoljan za sebe i trenutak i trendove u Crnoj Gori.
[adsenseyu4]
Ipak, georeligijski dobitak Crne Gore za Vatikan ne može biti nepovratan sve dok je Srpska pravoslavna crkva tamo tako snažna (a to je ustanova u koju najviše građana Crne Gore ima povjerenja – prema relevantnim javnomnjenjskim ispitivanjima). Na isti način postojanje antisrpske Duklje ne može postati trajna istorijska činjenica sve dok su u njoj neposustali Srbi toliko brojni.“
Svetosavsko nasleđe
Dakle, smeta im Sveti Sava, baš onaj kome su, na teritoriji današnje Crne Gore, posvećeni toliki hramovi i oltari. Savina, Grbalj, Luštica, Morinj, Tivat, Godinje, Đenaši, Njeguši, Krstac, Ćeklići, Frutak, Crkvice kod Kolašina, Nikšić (na Bobotovom groblju), Klenak, Počivala, Miruše, Duži, nabraja Donko Rakočević u svom tekstu „Vlast se odriče Svetosavlja, a bi crkve koje nose ime Sv. Save“. I dodaje da „nijedan ikonostas u staroj Crnoj Gori ne postoji, a da na njemu nijesu Sv. Sava i Sv. Simeon.
U Katunskoj nahiji (odakle potiču Đukanovići!) postoje dvije crkve posvećene Sv. Savi. Čak je i slava pojedinih bratstava u staroj Crnoj Gori – Savindan. Kralj Nikola je svake godine, 26. januara uveče, na Cetinju organizovao svetosavski bal, a crnogorske škole su od svog osnivanja pa sve do 1946. godine, za svog zaštitnika imale Svetog Savu – školsku slavu!“
A tek Boka Kotorska! Rektor Cetinjske bogoslovije, sveštenik Gojko Perović jasan je: „Boka Kotorska naročito pamti Svetog Savu i drži ga za svog zaštitnika. U Boki se, sem na Badnji dan, badnjaci nalažu i na Savindan. Od svih eparhija SPC u cijeloj Kraljevini Jugoslaviji najveći broj hramova posvećenih Svetom Savi imamo u Eparhiji bokokotorskoj. Ovo ne treba da čudi ako znamo da je Boka ona zemlja na čijoj je teritoriji Sveti Sava 1219. godine ustanovio sjedište Zetske episkopije.“
I Vatikanu i Montenegrinima svetosavsko nasleđe smeta. Zato se ratuje protiv prvog među nama.
Sveti Sava u odbrani vere
Sveti Sava je u svoje Zakonopravilo uneo i niz odredaba koje štite pravoslavnu veru i poučavaju o opasnosti od jeresi i inoverja. Kroz ovaj svoj testamentarni kodeks, prvi naš arhiepiskop je savremenicima i potomcima ostavio i uputstva o uklanjanju od sablazni rimokatolicizma, čiji su borbeni predstavnici u to vreme pokušavali da na silu zauzmu teritorije na kojima je živeo srpski pravoslavni narod. Velika borba je vođena za očuvanje pravoverja pred navalom imperijalnog papskog Zapada.
[adsenseyu1]
Doktor Miodrag Petrović ističe: „U 51. glavi Zakonopravila Svetoga Save prenet je vizantijski spis koji u 27 tačaka izlaže zablude Latina i drugih rimokatolika. Od tih 27 tačaka ovde donosim samo 1: Papa rimski i oni koji su hrišćani zapadne strane izvan Jonske luke: Italijani, Langobardi, Franci koji se i Germanima nazivaju, Amalfićani, Venecijanci i ostali… – svi (oni) su sa papom pre mnogo vremena van Saborne crkve, strani – i jevanđelskim, i apostolskim, i otačkim predanjima, zbog varvarskih običaja kojih se drže, od kojih su najgori i najveći ovi: 1. Svetom obrascu (Simvolu) vere, složenom od jevanđelskih reči, a koji tako jasno govori o Svetom Duhu: ’I u Duha Svetoga Gospoda, i Životvornog, koji od Oca ishodi’ – ti (tj. Latini), rđavo i pogrešno dodaše: ’I od Sina’. Mislim da zbog skučenosti jezika njihovog, dakle, smatraju da je isto – ishođenje Duha Svetoga od Oca i poslanje k nama preko Sina. Varvarski i neznalački smisliše da se poslanje ni po čemu ne razlikuje od ishođenja.“
Zbog proširenog po Srbiji jeretičkog učenja Latina o ishođenju Duha Svetoga i od Sina, iskazanog kroz onaj dodatak „Filiokve“ u 8. članu Simvola vere, Sveti Sava je na Žičkom saboru 1221. godine „ispravljao“ i „obnavljao“ veru, zahtevajući da za njim triput i naglas ponavljaju član po član Simvola vere, vladar i sav narod, bez tog jeretičkog dodatka. „A one koji su ispovedali jeres – po rečima Teodosija – zadrža sa sobom u crkvi i nasamo ih podrobnije ispita.“
[adsenseyu4]
Teodosije nam otkriva, takođe, koga Sava ispituje i ispravlja, jer kaže: „… A onima koji su kršteni u latinskoj jeresi – takođe uz proklinjanje njihove zle jeresi, i ispovedanje Obrasca (tj. Simvola) vere – pročitati molitvu za sveto miro i tako ih sa tim svetim mirom po svim čulima pomazati, i za vernike sa nama imati.“
Pored Zakonopravila Svetoga Save veliki branik protiv babunske, odnosno latinske jeresi iskazane krivotvorenjem Simvola vere, jeste Dušanov zakonik iz 1349. i 1354. godine, koji u 85. članu propisuje stroge kazne za one koji izgovaraju „babunsku reč“, a ta reč je „Filiokve“.
Tako kaže dr Miodrag Petrović.
Zato Crna Gora ne može postati papska „Crvena Hrvatska“. Sveti Sava je brani.
Etnoinženjering i istorijske laži
Na osnovu temeljnih istraživanja dr Miodraga Petrovića rešeno je i tzv. „bogumilsko“ pitanje u Srbiji i Bosni, na osnovu čijeg pogrešnog tumačenja je, između ostalog, i stvorena tzv. „bošnjačka“ nacija. Navodno, u Bosni su u srednjem veku živeli gnostički jeretici – bogumili, koji su imali „Crkvu bosansku“, i koje su gonili i rimokatolici (čitaj: Hrvati) i pravoslavci (čitaj: Srbi). Kad je došla Turska, bogumili su je dočekali kao osloboditeljku i masovno prešli na islam. Kao izvorni „Bošnjaci“ oni su tu i danas.
Prvi koji je u Bosni tobož otkrio bogumilsku „crkvu“ bio je hrvatski fratar Franjo Rački u 19. veku. On je sve nazive iz vizantijskih i srpskih srednjovekovnih izvora („krstjani“, „kudugeri“, „bogumili“) pomešao, poistovetivši „krstjane“ sa zapadnim katarima i patarenima, što je prihvaćeno od mnogih srpskih i svetskih istoričara, i danas se nameće kao neporeciva istina.
Dr Miodrag Petrović, međutim, na osnovu istraživanja izvora vizantijskog i srpskog porekla, zaključuje: „Crkva bosanska, u stvari, nije bila nikakva crkvenojerarhijska organizacija sa crkvenom teritorijom i jurisdikcijom. Ona je bila necrkvena, čisto svetovna – mirska ustanova, koja je u istoriji državno-političkog i pravnog života Bosne imala presudnu ulogu. Grčka reč ekklisia (crkva) prvobitno je značila veće, senat, skupština. ’Crkva bosanska’ je diplomatsko-savetodavno, arbitražno-posredničko telo pri dvorovima bosanskih vladara i vlastele. Sastavljena je od najumnijih, najuglednijih, najpoštenijih krstjana, zaduženih da zastupaju interese svojih gospodara i da čuvaju pravni poredak države, oblasti. U njihovu reč, savet i sud je moralo da se veruje. Zato njih uvažavaju ne samo bosanski vladari nego i Dubrovčani i srpska vlastela. ’Crkvu bosansku’ čine: djed, gost, starci i strojnici – porota. Niko od njih ne vrši nikakvu crkvenojerarhijsku – svešteničku službu, jer su svi mirska lica. Oni su ’poglaviti krstjani’ što znači učvršćeni u pravoslavnom učenju.“
A vizantijski i srpski spisi pod „novim bogumilima“ podrazumevaju rimokatolike. U tom smislu pišu i Srbi Domentijan i Teodosije, i Konstantin Filosof i Grk Sveti Simeon Solunski. Zašto? Pravi bogomili su bili dualisti, dvobošci, koji su verovali da su i dobro i zlo božanskog porekla i izvorišta.
Po vizantijskim bogoslovima, novi dualisti – bogumili su pripadnici „latinske jeresi“, koji su uneli dodatak „filiokve“ u Nikeo-Carigradski Simvol vere. Duh Sveti, tvrde Latini, ishodi ne samo od Oca nego i od Sina, čime je u učenje o Svetoj Trojici uneto zloverje dualizma, a Duh sveti „umanjen“ u odnosu na Oca i Sina. Kao što su rimokatolici pravoslavne nazivali „šizmaticima“, tako su pravoslavni njih, zbog izmene Svetog predanja, od dogmatike, preko ikonografije, do asketike, smatrali bogumilima.
Bosna i Hercegovina je u srednjem veku bila srpska i pravoslavna zemlja. Kralj Tvrtko se, u prepisci s Dubrovčanima, potpisivao kao „kralj srpske Bosne“, a Stjepan Vukčić Kosača je bio „Herceg od Svetog Save“. „Krstjani“, ponovimo, nisu bili bogumili, nego pravoslavni. Sam Sveti Sava se potpisivao kao „vseh pravovernih krstjan molabnik Sava grešni“. Zato je hvarski biskup Toma uzalud ubeđivao Kosačinog gosta Radina (u Dubrovniku 1452) da se odrekne pravoverja i da se polatini, u čemu, naravno, nije uspeo.
Ako sve ovo znamo (a zna svako kome je stalo do istine), onda je, opet, jasno da Montenegrini, taj narod „gordih konobara“ (Matija Bećković), ne mogu da „otkriju“ svoje tobožnje poreklo u srednjem veku. Zato im je, kako govori Ivan Negrišorac, ostala samo „istraga predaka“, od kojih je prvi Sveti Sava. Ali Njegoš ih podseća: „Velja kruška u grlo zapadne.“ Ta kruška je pravoslavni narod u Crnoj Gori, koji, molitveno – litijski, ide putem Svetoga Save. A to je, kako nas podseća Šantić, put Bogočovjeka.
Nomokanon
U predgovoru za fototipiju Nomokanona, njegov priređivač, izdavač i prevodilac, naš ugledni naučnik dr Miodrag Petrović, govori o značaju Svetog Save za istoriju ovog naroda:
„Kao Srbin arhimandrit, Sava je postao iguman manastira Studenice (1206–1217) saglasno odredbama Studeničkog tipika. U tom svojstvu pripremio je buduće ustrojstvo Srpske crkve i države u čijim suverenim granicama je neumorno podizao crkve i osnivao episkopska središta. Kao prvi srpski književnik, Sava je sastavio: Karejski tipik za svoju posnicu u Kareji na Svetoj Gori, Hilandarski i Studenički tipik na osnovu Evergetidskog tipika, Simeonovo žitije, Službu Svetome Simeonu, i, nesumnjivo najznačajnije književnopravno delo, Zakonopravilo ili Nomokanon. Njegova zasluga sastoji se uglavnom u izboru tekstova iz vizantijskih nomokanona i u rasporedu građe. Do danas nije pronađen istovetan vizantijski zbornik.
Pomoću Zakonopravila i Studeničkog tipika Sveti Sava je izvršio velike promene u Srbiji. Studenički tipik, na primer, omogućio mu je da obezbedi punu autonomiju manastira Studenice, gde je začeta autonomija Srpske crkve; da odmah po dolasku u Studenicu postane iguman umesto zatečenog igumana Dionisija, koji prema Tipiku nije mogao i dalje da upravlja zato što nije arhimandrit; da potisne jurisdikciju Ohridske arhiepiskopije; da kao klirik druge jurisdikcije opravda svoj ostanak u Studenici; da prvi put uvede, tu u Studenici, srpske natpise na freskama i, najzad, da stvori preduslove za osnivanje samostalne Srpske crkve.
Pošto je izvršio svoju misiju u Studenici, Sava je 1217. predao svoje igumanstvo drugome i krenuo na veliko putovanje po svetim mestima.
Vratio se preko Carigrada, gde je 1219. hirotonisan za prvog arhiepiskopa tada osnovane autokefalne Srpske crkve. Za upravljanje Crkvom doneo je Zakonopravilo ili Nomokanon, i time još više učvrstio svest Srba o samosvojnosti, potvrdivši njihov duboki smisao za pravdu, samodržavnost i samobitnost.
Kao rodonačelnik narodnog prosvetiteljstva koje znači opstati i živeti životom dostojnim čoveka, Sveti Sava je ostavio Srbima u nasleđe pisane spomenike pravne, liturgičke, hagiografske i druge sadržine, čime se u narodu snažila svest o pripadnosti srpskom rodu za razliku od drugih, naročito okolnih naroda.“
Vladimir Dimitrijević pecat.co.rs
