[adsenseyu2]
[adsenseyu3]
Džinovski vrtlozi koji se formiraju u okeanima matematički su ekvivalentni svemirskim crnim rupama, tvrde istraživači iz Švajcarske i SAD. Ove do sada neviđene formacije izgleda prenose vodu na velike udaljenosti i utiču na globalnu klimu.
Postojanje ovih džinovskih vrtloga, koji mogu da dostignu prečnik i do 150 kilometara, poznato je od ranije. Njihova uloga u cirkulaciji okeana je teška za izučavanje, pošto je gotovo nemoguće utvrditi granice ovih vrtložnih vodenih formacija.
U novoj studiji objavljenoj u žurnalu Mehanike fluida, švajcarsko-američki tim predstavio je novu matematičku tehniku koja omogućava detekciju i praćenje ovih vrtloga putem satelitskih slika.
Na iznenađenje istraživača, džinovski vrtlozi predstavljaju zatvorene formacije koje se, iz matematičkog ugla posmatranja, ponašaju kao crne rupe.
Crne rupe su tako veliki objekti da čak ni svetlo ne može da im pobegne ako se nađe na određenoj udaljenosti. Takođe, ovi džinovski virovi zadržavaju svu vodu unutar njih na sličan način kao što crne rupe u sebi zadržavaju masu.
[adsenseyu1]
U slučaju crnih rupa, postoji prag iza kojeg nema povratka i naziva se „horizont događaja“ (jer se nijedan događaj više ne može videti kada se pređe ta granica). Zrak svetla koji pređe ovu granicu prati spiralnu orbitu, a zatim mu se zauvek gubi svaki trag.
Međutim, van horizonta događaja, nalazi se drugi prag pod nazivom „fotonska sfera“. Zrak svetla koji se približava ovoj imaginarnoj sferi ne ulazi u rupu već postaje zakrivljen i zauvek zarobljen u orbiti oko crne rupe.
Istraživači sa Federalnog instituta za tehnologiju u Cirihu, Švajcarska, otkrili su sličnu fotonsku sferu u džinovskim okeanskim vrtlozima, u okviru koje se molekuli vode stalno pomeraju u zatvorenim krugovima. Isto kao i u slučaju crne rupe, ono što se nalazi u vrtlogu ne može da pobegne.
Zatvorene granice vrtloga su ono što omogućava njihovu identifikaciju i praćenje putem satelitskih slika, rekli su istraživači.
[adsenseyu4]
Oni takođe ističu da se vrtlozi, pošto su to zatvorene i stabilne vodene formacije, ponašaju kao sredstva za prenos vode na velike udaljenosti.
Istovremeno, istraživači na Univerzitetu u Majamiju uspeli su da uoče vrtloge slične crnim rupama u Aguljas prstenovima, nizu okeanskih vrtloga koji se pojavljuju na južnom kraju Afrike i koji se kreću ka Južnom okeanu.
Ova otkrića su potvrdili nezavisni istraživači, takođe sa Univerziteta u Majamiju, koji su upotrebili novu tehniku kako bi otkrili vrtlog poput crne rupe u Meksičkom zalivu.
Tim naučnika smatra da bi i druge tečne formacije van okeana mogle biti matematički ekvivalenti crnih rupa. Na primer, takva formacija bi mogla biti Velika crvena mrlja, džinovski stabilni vrtlog na Jupiteru.
Webtribune.rs
[adsenseyu5][adsenseyu5]
[adsenseyu2]
